Lịch sử Đại Lâm Linh

2006–2009: Hình thành và phát triển

Cả đêm diễn là một thứ âm nhạc mới lạ, đan cài thêm nhiều ưu thế của các nghệ thuật khác tạo ra một không khí có phần hoang mang, sợ hãi. Nhưng liệu những gì mà nhóm Đại - Lâm - Linh cống hiến hôm nay có được coi là những đột phá trong âm nhạc hay chỉ là cách xa rời công chúng? Liệu có đọng lại được gì trong tâm khảm người xem, người nghe và có được chấp nhận hay không - xem ra vẫn là con đường chông gai phía trước.

Thanh Mai, viết trên báo Công an nhân dân năm 2008 về đêm hội "Mùa xuân nước Pháp"[2]

Nhóm ban đầu thành lập vào năm 2006 bởi nhạc sĩ Ngọc Đại.[3][4] Trước đó, ông từng được biết đến với phong cách thể nghiệm qua hai dự án Nhật thực 1 (2002) và Nhật thực 2 (2004). Hai ca sĩ Thanh Lâm và Linh Dung đã được ông chọn làm thành viên của nhóm. Linh Dung là một ca sĩ được đào tạo bài bản về âm nhạc, từng trình diễn tại SEA Games 2003.[3] Còn Thanh Lâm là một giáo viên hóa quê ở Bắc Ninh, đã tự sáng tác một số nhạc phẩm theo phong cách của Ngọc Đại và học nhạc với ông từ năm 2001.[5][6] Tên nhóm Đại Lâm Linh được sáng tạo ra bằng việc ghép tên cuối hoặc đầu của các thành viên lại với nhau.[7] Số tiền để nhóm hoạt động đều bắt nguồn từ 60.000 Euro của Ngọc Đại mà ông được vợ hai là người Bỉ đưa cho để làm vốn khởi nghiệp.[8][9]

Lần đầu tiên nhóm ra mắt trước khán giả là vào đầu năm 2008, trong buổi biểu diễn Ngày Thơ Việt Nam Xuân Đinh Hợi ở khuôn viên Văn Miếu – Quốc Tử Giám.[10][2] Tới tháng 5 năm 2008, nhóm tiếp tục góp mặt tại khai mạc chương trình "Mùa xuân nước Pháp", tổ chức bởi Trung tâm Văn hóa Pháp tại Hà Nội.[11][12] Màn trình diễn của Đại Lâm Linh ngay từ ở "Mùa xuân nước Pháp" đã nhanh chóng trở thành tâm điểm của những chú ý, với "cách hát, cách diễn đã… điên loạn hơn [so với lần biểu diễn trước]. Ánh đèn sân khấu được sử dụng đầy ý đồ, khi thì nhấp nháy, khi thì phụt tắt. Những tiếng hú hét, than khóc, những lời thì thầm, những câu nhấm nhẳng vô nghĩa được hai ca sĩ thể hiện ở nhiều âm độ".[2][13]

Được sự ủng hộ của Trung tâm Văn hóa Pháp, ngày 18 tháng 4 năm 2009, Đại Lâm Linh đã tổ chức buổi công diễn đầu tiên tại Nhà hát Lớn Hà Nội trước sự tham dự của khoảng 500 khán giả theo dõi, phần đáng kể là những người nước ngoài, giới trí thức, văn nghệ sĩ. Chương trình kéo dài trong hai giờ không nghỉ, với tổng cộng 13 sáng tác của Ngọc Đại được biểu diễn. Buổi công diễn đã thành công nhận được tràng vỗ tay "bùng nổ" của khán giả, nhưng không ít trong số đó vẫn hoài nghi về một lối chơi quá "mới mẻ, quái lạ" của nhóm.[14] Một album đầu tay của nhóm mang tên "Đại Lâm Linh" cũng được phát hành dưới dạng đĩa CD song song thời điểm diễn ra sự kiện.[15][16] Đây được xem là nhóm nhạc đương đại đầu tiên phát hành album và tổ chức chương trình riêng.[17]

2010–2013: Xuất hiện tại Bài hát Việt và những tranh cãi xung quanh

Vào ngày 27 tháng 6 năm 2010, nhóm đã góp mặt trong live show quý Bài hát Việt của Đài Truyền hình Việt Nam, phát sóng trên kênh VTV3. 4 bài hát được chọn để biểu diễn gồm "Dệt tầm gai", "Nuối tiếc", "Mùa đông" và "Cây nữ tu".[18][19] Live show của nhóm lên sóng trực tiếp từ Nhà hát Hòa Bình, Thành phố Hồ Chí Minh đã ngay lập tức gây nên một làn sóng dư luận gay gắt.[19][20] Chỉ ngay tại khán đài, nhiều khán giả được ghi nhận đã bỏ về trước cả khi chương trình hết.[21] Nhưng có những nguồn ghi nhận khán giả vẫn ngồi xem đến hết tiết mục của Đại Lâm Linh và ra về sau khi kết thúc.[22][23] Sau buổi lên sóng này, hàng loạt tờ báo đã đưa tin về chương trình, trong đó nhấn mạnh "ấn tượng quá mạnh" mà Đại Lâm Linh để lại.[21][24] Có bài viết đã liệt hẳn nhóm vào hàng "thảm họa" của showbiz Việt.[25] Các nhà quản lý và người trong nhà đài cũng lần lượt lên tiếng với thái độ trái chiều nhau trước màn trình diễn của nhóm nhạc.[26] Vô số người dùng trên mạng xã hội thì lập hội và đăng tải các bài viết phản đối nhóm kịch liệt, dùng những bình luận công kích nhóm nhạc như "Thất kinh với Đại Âm binh" hay "Người điên hát nhạc âm phủ".[21][19][27]

Câu hỏi xoay quanh trách nhiệm của nhà đài khi cho phát sóng live show của Đại Lâm Linh đã thu hút nhiều ý kiến khác nhau. Nhìn chung, họ cho rằng VTV đã không cân nhắc chọn lựa một thể loại âm nhạc phù hợp với số đông đại chúng để phát sóng trên truyền hình. Một ca khúc có lời nhạc nhạy cảm về phụ nữ cũng được chỉ ra, cho thấy sự thiếu kỹ lưỡng ở khâu kiểm duyệt chương trình.[28][19] Vấn đề thu thanh trên sân khấu đồng thời được coi là nguyên nhân khiến việc truyền tải ca khúc gây những phản ứng tiêu cực cho người xem.[26] Nhưng với các ý kiến ủng hộ Đại Lâm Linh, họ nhận xét màn trình diễn của nhóm là "sáng tạo rất "đã"" và khen ngợi nhóm nhạc trong nỗ lực làm mới âm nhạc Việt, đồng thời kêu gọi khán giả Việt tôn trọng thể nghiệm của nghệ sĩ.[19][22] Số còn lại thì phân vân giữa việc nên coi nhóm là "Tiên phong hay tội đồ", là "Thảm họa hay luồng gió mới" của nền âm nhạc trong nước.[21][22]

Chỉ hai ngày sau buổi biểu diễn đầu tiên, nhóm đã tiếp tục trình diễn 3 buổi tại Trung tâm Văn hóa Pháp Hà Nội từ ngày 29 tháng 6. Các buổi diễn đã ghi nhận thu hút rất đông người xem, đa số là vì tò mò.[19][29] Tới ngày 22 tháng 12 năm 2010, Đại Lâm Linh được Đại sứ quán Đan Mạch mời biểu diễn trong chương trình âm nhạc mở "Thực nghiệm nhạc hát đương đại Việt Nam – Đan Mạch 2010", với sự tài trợ từ Quỹ Giao lưu và phát triển văn hóa Đan Mạch (CDEF). Một số nghệ sĩ từ Đan Mạch và từ Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam đã tham gia cộng tác với nhóm tại đêm diễn tại Nhà hát Chèo Việt Nam.[30][31]

Sau những dự án này, một thời gian sau đó nhóm ít hoạt động và dần khá im ắng. Tính đến đầu năm 2013, trong một cuộc phỏng vấn, nhạc sĩ Ngọc Đại cho biết nhóm "gần như chấm dứt" vì đã không còn tiền làm dự án và cơ hội để tiếp tục biểu diễn.[8]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Đại Lâm Linh https://tuoitre.vn/news-311988.htm https://cand.com.vn/doi-song-van-hoa/Khi-tho-nhac-... https://nongnghiep.vn/mua-xuan-nuoc-phap-lan-thu-2... https://www.qdnd.vn/chinh-tri/tin-tuc/khai-mac-mua... https://dantri.com.vn/giai-tri/nhom-dai-lam-linh-l... https://hanoigrapevine.com/vi/2010/12/crazy-and-ob... https://thethaovanhoa.vn/nhac-hat-the-nghiem-cai-k... http://www.discogs.com/artist/%C3%90%E1%BA%A1i+L%C... https://thethaovanhoa.vn/nhom-dai-lam-linh-ra-mat-... https://thethaovanhoa.vn/dem-nhac-dai-lam-linh-se-...